Taksonomi, canlıların sınıflandırılması
«30 Nisan 2007, 10:32:03 tarihli arşivimizden»
Taksonomi nedir?
Tür ve cins kavramlarına girmeden önce sanırım "taksonomi" sözcüğü üzerinde durmak gerekir.
"Taksonomi" sözcüğü, Yunanca "taksis" ve "nomos" sözcüklerinden gelir.
Taksis= Düzenleme
Nomos= Yasa
Yani "Taksonomi" sözcüğü kısaca "belirli bir kural ve prensiplere göre düzenlenmiş" anlamına gelmektedir.
Buradaki "Belirli bir kural ve prensipler" kısmı, canlıların birbirine genetik yakınlıkları ile ilgilidir. Canlıları düzenli bir şekilde incelemek için böyle bir şeye ihtiyaç duyulduğu açık ve nettir.
Burada ana konumuz olan lepistesin taksonomisini inceleyelim:
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Osteichthyes (Kemikli balıklar)
Üst takım: Actinopterygii (Işınyüzgeçliler)
Takım: Cyprinodontiformes (Dişlisazancıklar)
Familya: Poeciliidae (Lepistesgiller)
Cins: Poecilia
Tür: Poecilia reticulata
Kıyaslama yapmak için, aynı çerçevede platilere de bir bakalım:
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Osteichthyes (Kemimli balıklar)
Üst takım: Actinopterygii (Işınyüzgeçliler)
Takım: Cyprinodontiformes (Dişlisazancıklar)
Familya: Poeciliidae (Lepistesgiller)
Cins: Xiphophorus
Tür: Xiphophorus helleri
"Taksonomi" sözcüğü, Yunanca "taksis" ve "nomos" sözcüklerinden gelir.
Taksis= Düzenleme
Nomos= Yasa
Yani "Taksonomi" sözcüğü kısaca "belirli bir kural ve prensiplere göre düzenlenmiş" anlamına gelmektedir.
Buradaki "Belirli bir kural ve prensipler" kısmı, canlıların birbirine genetik yakınlıkları ile ilgilidir. Canlıları düzenli bir şekilde incelemek için böyle bir şeye ihtiyaç duyulduğu açık ve nettir.
Burada ana konumuz olan lepistesin taksonomisini inceleyelim:
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Osteichthyes (Kemikli balıklar)
Üst takım: Actinopterygii (Işınyüzgeçliler)
Takım: Cyprinodontiformes (Dişlisazancıklar)
Familya: Poeciliidae (Lepistesgiller)
Cins: Poecilia
Tür: Poecilia reticulata
Kıyaslama yapmak için, aynı çerçevede platilere de bir bakalım:
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Osteichthyes (Kemimli balıklar)
Üst takım: Actinopterygii (Işınyüzgeçliler)
Takım: Cyprinodontiformes (Dişlisazancıklar)
Familya: Poeciliidae (Lepistesgiller)
Cins: Xiphophorus
Tür: Xiphophorus helleri
Tür ve cins kavramları nedir?
"Tür" ve "cins" kavramları, çoğu zaman birbirine karıştırılmaktadır. Mesela, "tuksedo lepistes" bir tür değilir. Veya tuksedo lepistes de ribbon lepistes de aynı cins ve türün farklı varyeteleridirler.
Cins durumu daha kapsayıcıdır. Mesela moli, velifera, endler, lepistes gibi türler aynı cinsten (Poecilia) farklı tür balıklardır.
Poecilia sphenops: Moli
Poecilia velifera: Velifera
Poecilia wingei: Endler
Poecilia reticulata: Lepistes
Buradaki "Poecilia" cins isimleridir, "sphenops, velifera, endler, reticulata" ise asıl durumu belirleyen tür isimleridir. Bir de "alt tür" kavramı var. Bunu da kısaca bir örnekle açıklamaya çalışayım:
Gambusia (cins) affinis (tür) affinis (alt tür)
Gambusia (cins) affinis (tür) holbrooki (alt tür)
Yeri geldikçe bu tür bilgileri paylaşmaya devam edeceğim dostlarım. Taksonomi konusunda bilgisi olanlar da katkıda bulunurlarsa oldukça faydalı bir bilgi kaynağı olacaktır.
"Tür" ve "cins" kavramları, çoğu zaman birbirine karıştırılmaktadır. Mesela, "tuksedo lepistes" bir tür değilir. Veya tuksedo lepistes de ribbon lepistes de aynı cins ve türün farklı varyeteleridirler.
Cins durumu daha kapsayıcıdır. Mesela moli, velifera, endler, lepistes gibi türler aynı cinsten (Poecilia) farklı tür balıklardır.
Poecilia sphenops: Moli
Poecilia velifera: Velifera
Poecilia wingei: Endler
Poecilia reticulata: Lepistes
Buradaki "Poecilia" cins isimleridir, "sphenops, velifera, endler, reticulata" ise asıl durumu belirleyen tür isimleridir. Bir de "alt tür" kavramı var. Bunu da kısaca bir örnekle açıklamaya çalışayım:
Gambusia (cins) affinis (tür) affinis (alt tür)
Gambusia (cins) affinis (tür) holbrooki (alt tür)
Yeri geldikçe bu tür bilgileri paylaşmaya devam edeceğim dostlarım. Taksonomi konusunda bilgisi olanlar da katkıda bulunurlarsa oldukça faydalı bir bilgi kaynağı olacaktır.
